Sürrealizm Yakın Dönem Tarihçesi (1976-2009)

Hazırlayan ve Çeviren: Tan Tolga Demirci 

1976: Chicago Black Swan Galerisi’nde uluslararası bir sürrealist sergi ile Edinburgh İskoç Ulusal Modern Sanat Galerisi’nde 'Dali, Magritte and other Surrealists' isimli bir başka sergi açıldı. 

 

1977: 22 sürrealist ressamın yapıtlarından oluşan sergi Paris’te organize edildi.

1978: Paris’te sürrealist kolaj sergisi açıldı. Londra Hayward Galeri’de ‘Dada and Surrealism’sergisi ile Camden Sanat Merkezi’nde, 1936 yılındaki nefes kesici sergiyi hatırlatan ‘Surrealism Unlimited’ isimli sergiler açıldı. Bununla birlikte İngiliz sanatçı Onslow-Ford’a ait diğer bir retrospektif, California Oakland Müzesi’nde açıldı. Milwaukee’da gerçekleşen ‘The Surrealism in 1978: 100th Anniversary of Hysteria’ isimli sergi ise akımın alışılmadık yönlerini tanıtan bir sunuma sahipti.

1979: Wolfgang Paalen’in ölümünün 20.yılı anısına Meksika’da ‘Presencia viva de Wolfgang Paalen’ isimli sergi açıldı.

1981: Lyon’da gerçekleşen 'Permanence du regard surréaliste' isimli sergi, sürrealizmi geç de olsa taşraya tanıtan bir görev üstlendi.

1982: Louis Aragon’un ölümü sonrasında Komünist Parti tarafından bir cenaze töreni düzenlendi. Paris’te birbirinden oldukça farklı iki sergi açıldı. Bunlardan biri, ‘Yves Tanguy: rétrospective, 1925-1955’ adıyla Georges Pompidou’da, diğeri ise 'Peinture surréaliste en Angleterre 1930-1960' adıyla 1900-2000 isimli galeride gerçekleştirildi.

1984: Salazar-Caetano döneminin sona ermesinin 10.yıl dönümü anısına Lisbon’da, 1936 yılında New York’ta düzenlenen ‘Fantastic Art, Dada, Surrealism’ sergisinin güncelleştirilmiş bir versiyonu, uluslararası boyutta düzenlendi.

1986: İngilizlerin sürrealizme gösterdiği yakınlık, Hayward galerisinde 'L’Amour fou: photography and surrealism' ve 'Surrealism in England' adları altında Canterbury’de gerçekleştirildi. Paris’te düzenlenen 'L’Aventure surréaliste autour d’André Breton' isimli sergi ise Breton’un akım içindeki yerini pekiştiren bir sunuma sahipti. 

1987: Sürrealist sanatın habercisi olan ‘The Arcimboldo Effect’ isimli Arcimboldo sergisi Venedik’te düzenlendi. Post-feminist bir perspektifte kadının sürrealizm içindeki önemini vurgulayan diğer bir sergi ise Lausanne Cantonal des Beaux-Arts Müzesi’nde gerçekleştirildi.

1988: Dada ve sürrealist hareket dahilinde provokatif ve bireysel çalışmalarıyla öne çıkan Picabia’nın yapıtları, ‘Picabia 1879–1953’ adı altında Edinburgh İskoç Ulusal ve Frankfurt Neuendorf galerilerinde gerçekleştirildi.

1989: Milan’da organize edilen ‘I Surrealisti’ sergisi, İtalyanların akıma olan ilgisini tazeledi. Montreuil’de ölümüyle aynı yıl gerçekleşen ‘Philippe Soupault, Voyageur magnétique’ isimli sergi ise Soupault’nun yaşamı ve çalışmalarına bir övgü olarak izleyiciyle buluştu.

1991: 'Diversité surréaliste' isimli sergi, Paris’te sürrealist sanatın çeşitli yönlerine dikkati çekerken, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris’de organize edilen 'Alberto Giacometti: sculptures, peintures, dessins' sergisi ise sürrealist heykel sanatının en önemli isimlerinden biri olan Giacometti’yi farklı yüzleriyle ve övgüyle anıyordu.

1993: Chicago’da açılan ‘Totem Without Taboos: The Exquisite Corpse Lives!’ isimli sergi, sürrealistlerin en popüler oyununa yeniden dikkatleri çekti.

1994: António de Oliveira Salazar’ın takipçisi Marcelo Caetano’nun çöküşünden yirmi yıl sonra 'Premeiro Exposiçao o de surrealismo' isimli sergi Lizbon’da organize edildi.

1995: Paris Hourglass Galerisi’nde açılan ‘Curiouser and Curiouser: Les surréalistes et leurs amis en Grande-Bretagne depuis 1967’ isimli sergi, Fransızların sürrealizme olan tutkusunu tazeledi.

1996: Sao Paolo’daki ‘Collage: Image of Revelation’ sergisi, kolaj sanatı üzerine spesifik bir ışık tutarken, 'Alberto Giacometti 1901-1966' isimli sergi ise hem Viyana Kunsthalle ve hem de İskoç Ulusal Modern Sanat Galerisi’nde, sanatçının ölümünün 30. yıl dönümü anısına organize edildi.

1998: ‘Max Ernst, sculptures, maisons, paysages’ isimli diğer bir sergi, Paris Pompidou Center’da gerçekleştirildi.

1999: Sürrealizmin önemli ilkelerini temsil eden ‘Sacrilege’ isimli sergi Prag’ta açıldı. Nesuhi Ertegun ve Daniel Filipacchi’nin koleksiyonundan seçilme 700 çalışma (Chirico, Joseph Cornell, Dalí, Ernst, Frida Kahlo, Magritte, Man Ray ve diğerleri) New York Guggenheim Müzesi’nde 'Two Private Eyes' ismiyle organize edildi.

2000: San Francisco Modern Sanat Müzesi’nde Magritte sergisi açıldı. 'Éveil paradoxal' isimli sergi Normandy’de, ‘Photomontaged Dreams: Landscape and the female nude in Teige’s collages’ sergisi ise Londra-Çek Merkezi’nde açıldı.

2001: 'Surrealism: Desire Unbound' isimli diğer bir büyük sergi Londra, Tate Modern Galerisi’nde, ‘Roland Penrose, Lee Miller: The Surrealist and the Photographer’ sergisi Dean ve İskoç Modern Sanat Müzesi’nde, ‘Sfera Suu’ isimli sergi ise Çek Cumhuriyeti’nde organize edildi.

2002: San Francisco Weinstein Galerisi’nde 'Leonor Fini and women surrealist contemporaries' isimli sergi, kadın sürrealistlere övgüyle gerçekleştirildi. 'The Persistence of Memory (Robert Desnos’a hürmet)' sergisi, sanatçının ölmüş olduğu toplama kamplarına yakın bir yerde, Teresin’de organize edildi. ‘La Révolution Surréaliste’ isimli sergi, hem Paris Pompidou Merkezi’nde ve hem de Düsseldord Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen Galerisi’nde düzenlendi.

2003: Paris Librairie Niçaise’de düzenlenen ‘Sarane Alexandrian et ses amis’ sergisi, İkinci Dünya Savaşı sonrası Breton, Péret ve grubun diğer üyelerine katılan yeni isimlerin önemini vurgulayan bir sunumla gerçekleştirildi.

2004: Otto Tschumi’nin doğumunun 100.yıl dönümü anısına ‘Phantasmagorien’ sergisi Bern Güzel Sanatlar Galerisi’nde organize edildi.

2005: 'Kahlo’s Contemporaries' sergisi Essex Üniversitesi’nde, 'Profane Revelation: The Surrealist Movement in Britain' sergisi İspanya’da, 'Dada' sergisi Paris Pompidou’da ve ‘Surrealism USA’ sergisi ise New York Ulusal Akademi Müzesi’nde organize edildi.

2006: 6-10 Mart arası Chicago’da uluslararası bir sürrealist kongre düzenlendi. Ayrıca iki farklı sergi, 'Undercover Surrealism: Picasso, Miró, Masson and the Vision of Georges Bataille' adıyla Hayward Galeri’de ve 'George Melly at 80: Aspects of His Collection' adıyla Mayor Galeri’de organize edildi.

2007: ‘Surreal Things: Surrealism and Design’ ve ‘The Art of Lee Miller’ sergileri Londra Albert Müzesi’nde, 'Dali & Film ve Louise Bourgeois' sergileri Tate Modern’de, ‘Salvador Dali: Graphics, Sculpture, Ceramics’ sergisi Prag Mucha Galeri’de, 'Jindrich Styrsky' sergisi Stone Bell Evi’nde, 'Max Ernst Retrospective' sergisi Basel Tinguely Müzesi’nde, ‘Richard Oelze: Paintings & Drawings from the 1950s and 1960s’ sergisi ise New York Ubu Galeri’de organize edildi.

2008: ‘Duchamp, Man Ray, Picabia’ isimli sergi Tate Modern’de, ‘Miró, Calder, Giacometti, Braque: Aimé Maeght and His Artists’ sergisi Royal Sanat Akademisi’nde, 'Giacometti' sergisi Compton Verney’de, ‘British Surrealism & Other Realities’ sergisi Middlesbrough Enstitü’de, 'Leonora Carrington' sergisi ise ‘Maison de l’Amérique latine’de gerçekleştirildi.

2009: ‘Triumph of Desire-Danish and International Surrealism’ sergisi Kopenhag Arken Modern Sanat Müzesi’nde, ‘Giorgio de Chirico: La fabrique des rêves’ sergisi Paris Modern Sanat Müzesi’nde, ‘Homage to Dalí’ sergisi Londra Riverside Binası’nda, ‘Subversive Spaces: Surrealism and Contemporary Art’ sergisi Manchester Whitworth Galeri’de, ‘Paul and Nusch Éluard and Surrealism’ sergisi Edinburgh Dean Galeri’de ve ‘Angels of Anarchy: Women Artists and Surrealism’ sergisi ise Manchester Sanat Galerisi’nde organize edildi. 

18 Eylül-6 Kasım 2009: Latin Amerika Evi'nde 'Benjamin Péret et les Amériques' isimli sergi düzenlendi. Péret'ye ait ilk basım kitaplar, el yazmaları, Meksika (1941-1948) ve Brezilya'da (1929-1931 ile 1955-1956) kaldığı süre içerisinde çekilmiş olan fotoğrafları, sürrealizmin kurucularından olan bu önemli yazarın arkadaşları tarafından, onun ölümünün 50.yıl dönümü anısına organize edildi (4 Temmuz 1899 - 18 Eylül 1959).