30 Mayıs 2018 Çarşamba

Çocukluğuma Dair Notlar (1978-1989) - I

Neden bilmiyorum, birdenbire çocukluğuma dair hatırladığım, çoğu bir kitaba dahi girmeyi hak etmeyecek sıradan anları yazmak istedim. Okuyacağınız anlarda / anılarda hiçbir düzen, hiçbir edebi kaygı bulamayacaksınız. Hatta sürrealizm de yok. Sadece serbest bir çağrışımın etkisiyle hızla yazılmış epizotlar var. 10 bölümden oluşan bu anların ilk bölümünü paylaşıyorum. Aslında diğer 9'unu yazmış da değilim. Belki yazmam. 

* Kuzenimin bize geldiği bir gün, Yeşilyuva apartmanının merdivenlerinden ön sokağa inip, sokağın çıkmaz olan bölümüne yığılmış kum birikintisini bir sopa yardımıyla kazmaya başladık. Önce sopayla kuma delik açtık, sonra tırnaklarımızla deliği genişleterek çukurlaştırdık. Bu tuhaf çabanın sonunda 40 santim civarında bir yarık açmayı başardık. Kazdığımız çukur, birkaç ay boyunca hayatta kalmayı başardı. Sonrasında yağan yağmurla yeniden düzleşerek eski halini aldı.

* Akşam olunca babamın işten gelmesini beklemek en büyük zevkimdi. Hemen arka odaya geçer ve evimize doğru yaklaşan arabaların farlarını izlerdim. Kırmızı bir Renault 12 arabamız vardı. Gelen onlarca araba içinde babamın arabasını far tonundan ve şiddetinden tanıyabiliyordum. Sanırım farların diğer arabalara nazaran daha parlak, keskin bir ışığı vardı.

* Yeşilyuva apartmanının kazan dairesinde çok zaman geçirdim. Kapıcının evi, kazan dairesinin karşısındaydı. Bir gün aralık kalan kapıdan içeri baktığımda kapıcının küçük oğlunun gözleri açık olarak uyuduğunu fark ettim. Kontrollü bir dehşete kapıldığımı hissederek oradan uzaklaştım.

 * Kahvaltımızı evin mutfağında yapardık. Mutfaktan arka bahçeyi gören bir balkonumuz vardı. Sadece Pazar günleri kovboy filmi izlemek için babam televizyonu mutfağa taşırdı. Televizyonun üzerinde durduğu ahşap konstrüksiyonun tekerlekleri olduğundan taşıması kolaydı. İzlediğim hiçbir filmi hatırlamıyorum. Tek derdim, bir an önce kahvaltıyı bitirip dışarı çıkmaktı. 

* Yeşilyuva apartmanının güneş görmeyen zemin katı depo olarak kullanılıyordu. Her daire için kapılara bölünmüş bu depoda çok fazla bisiklet olduğunu hatırlıyorum. İçlerinde yalnızca birini çalmamak için kendimi zor tuttum; üst kat komşu çocuğunun bisikleti. Adı Rıza idi, bisikletinin adı da Bisan. 

* En büyük zevklerimden biri, kabloyla birbirinden ayrılmış olan teyp kolonlarının birini sağ diğerini sol kulağıma dayayıp yerde yüzükoyun yatarak Barış Manço dinlemekti. Bir de o sırada buzdolabından yeni çıkmış şokellayı çay kaşığı kullanarak yediğimi hatırlıyorum. Şokella olmadığı zamanlar içine toz şeker karıştırılmış leblebi tozu. 

* Yeşilyuva apartmanının çocuk sakinlerinin neredeyse tamamı benden büyüktü. Bir gün yağmurlu bir havada apartmanın içine sığınmışlardı. İçlerinden biri, aralarına sokulduğumu görünce bana ‘İbne’ dedi. Anlamını bilmediğim bu sözcüğü ailemle paylaşmak için dış kapının yanındaki 6 numaralı zile bastım. Megafondan babamın 'efendim' diyen sesini duydum. Ona Rıza’nın bana İbne dediğini söyledim. Megafon bağlantısı kesildi.

* Babamın evin koridoruna kurduğu beyaz boyama ahşap bir kütüphane vardı. İçlerindeki birkaç kitabın adı nedense sürekli ilgimi çekerdi; İt Dalaşı, Kamyonet, Kambur.

* Dayımın İstanbul’dan aldığı kırmızı, pedallı bir oyuncak araba vardı. En büyük zevkim, Yeşilyuva apartmanının uzun, taş bahçesinde bu arabayı sürmekti. Diğer çocukların arabamı kıskandıklarını çok iyi biliyordum. Birkaç yıl içinde araba kullanılamaz hale geldiğinden depoya atıldı. Sonra günlerden bir gün nedense aklıma arabayı yeniden depodan çıkarmak geldi. Tekerleklerinden bir-ikisi yoktu. Ön konsolu pas tutmuştu. Arabayı depodan çıkarıp uzun bahçeye getirdim. Beni sevmeyen çocuklardan biri, iple arabayı bisiklete bağlama fikrini öne attı. Kabul ettim. İp yardımıyla arabayı çocuğun bisikletine bağladık. Sonra bisiklet hareket eder etmez araba da yere sürtünerek hareket etmeye başladı. O an arabanın zavallı görüntüsüne bakıp ciddi anlamda o çocuğu öldürmek istedim.

* Yuvada öğle uykusu şartı vardı. Uzun yıllar öğle uykusundan nefret etmemin kaynağı da sanırım o yıllara uzanıyor. 2 saat kadar sürerdi bu uyku. Hayatımın en sıkıcı anları, yuva arkadaşlarım uyurken o iki saatin geçmesini beklemekti. Uyuyor taklidi yapardım ve inadırıcı olması için de ritmik olarak bir sağa bir sola dönerdim.

* Dayım Almanya’dan üzerinde iki oyuncak arabanın yarıştığı bir parkur getirmişti. Misafir odasına babamla parkuru kurup yarışıyorduk. Bazen de ben tek başıma arabalardan birini parkura koyup onun pist etrafında dönüşünü izliyordum. Bazen kumandanın pili bitene kadar, saatlerce izlerdim.

* Yeşilyuva apartmanının ilginç bir konstrüksiyonu vardı. Evin kenarına yanaşan kömür kamyonları, bir kaydırak yardımıyla evin kömür deposuna açılan ara bölgeden kömürlerini dökerlerdi. Beni seven arkadaşlarımla en büyük zevkimiz, kömür deposuna açılan ara bölgeden ayaklarımızı uzatıp çizgi roman okumaktı. Adı Zeynep olan bir kızla -sanırım A Blok, 1. katta oturuyordu- yan yana uzunca bir süre oturduğumu hatırlıyorum. Zeynep ismine olan tutkum o gün başladı. 

* Kapıcı bahçeyi sularken gözüm hep hortumun ucundaki baş parmağına takılırdı. Parmağın ucunu sarmalayan tırnağın yarısı tahtalaşmış gibiydi. Korkunç bir görüntüsü vardı. Adamın masmavi kol damarları da alabildiğine belirgin ve çatallaşmıştı. Bahçe sulamanın insanı güçlendirdiğini düşünüyordum.  

* Yağmurlu bir gün, anneme sakız almak istediğimi söyledim. İzin verdi. Beyaz montomu giyip dışarı çıktım. Yeşilyuva apartmanının merdivenlerinden ön sokağa indim. Sonra o sokağı kesen bir diğer sokaktan aşağı doğru yürüyüp sola döndüm. Bakkal soldaki ilk evin zemin katındaydı. Sakızı alıp eve doğru yol aldım. Adını hatırlamadığım ama tadını çok sevdiğim bu sakızın içinde Osmanlı padişahlarına ait temsili bir resim ve küçük tanıtım yazıları vardı.

* En büyük zevklerimden biri, sağlı sollu park etmiş arabaların sürat kadranlarını incelemekti. O yıllarda hemen her araba maksimum 180 kilometre hız yapıyordu. Daha doğrusu kamyonetler 120, eski Fiat marka otomobiller 170, Şahin ve Renault'lar 180... Bir gün evin bahçesindeki arabaları incelerken Doğan marka bir arabaya rastladım. Hemen sürat kadranına baktım. 200 yazıyordu. İnanılmaz bir haset duygusuna kapıldığımı hatırlıyorum.  

* Yuvadan ayrılırken öğrencilere bedava ekmek dağıtılırdı. Tadının nefis olduğuna emin olduğum ve rengi normal ekmeklere göre koyu, şekli ise yuvarlak olan bu ekmeği almaya hep utandım.

18 Mayıs 2018 Cuma

Freudian Dürtü ve Sinema


Hazırladığım 'Freudian Dürtü Kuramı ve Sinema' programı Udemy'de.

Süre: 6 saat

Link: https://www.udemy.com/sinema-ve-psikanaliz-durtu-kuram-ve-oral-durtu/

İçerik: 

1. Program: Dürtüler ve Oral Dürtü

1. Bölüm: Freudian Dürtü Teorisi, Dürtünün Tanımı, Dürtünün Özellikleri, Dürtünün Amacı, Dürtünün Hedefi, Libido Kavramı, Haz ve Hoşnutsuzluk, Dürtü ve Çatışma. 
2. Bölüm: Söz ve Eylem Temsilleri, Bastırılanın Geri Dönüşü, Dürtü Kavramının Filmsel Karşılıkları.
3. Bölüm: Dürtü Üzerinden İnsan Temsilleri, Filmlerde Çocuk ve Ateşin Dürtüsel İşlevi, Isırmak ve Dürtüsel Karşılıkları, İşitsel Dürtü ve Telefonlu Filmler, Filmlerde Ben İşgali, Filmlerde Dürtü ve Hayvanlar. 
4. Bölüm: Varlığın Gelişim Sürecinin İlk Aşaması, Meme-Varlık İlişkisi, Oral Pasif Dönem ve Otoerotizm, Oral Sadistik Dönem, İyi Meme-Kötü Meme, Sütten Kesilme ve Nesne Kavramının Gelişmesi, Fiksasyon, Haset ve Irkçılık
5. Bölüm: Sinemada Yamyamlar ve Oral Dönem İlişkisi, Oral Dürtü ve Öpüşme, Oral Dürtünün İşbirlikçileri, Yemek Sahneleri Üzerinden Oral Dürtü Örnekleri, Alkolizm ve Oral Dürtü Bağıntısı, Sigara ve Oral Dürtü Bağıntısı, Vampirler ve Oral Dürtü Bağıntısı.

2. Program: Skopofilik Dürtü, Ben İdeali ve Ayna, Anal Dönem ve Sinemada Sado Mazoşizm

1. Bölüm: Dürtünün Aktif-Pasif Özelliği, Skopofili Tanımı, Voyeuristik Dürtü ve Ötekinin Beden Keşfi, Teşhirci Dürtü ve Kendiliğin Beden Keşfi, Skopofilik Dürtünün İşbirlikçileri, Merak ve Skopofili İlişkisi, Film İzlemekten Neden Keyif Alırız, Psikanalitik Açıdan Özdeşleşme Kavramı, Skopofili-Özdeşleşme İlişkisi
2. Bölüm: Voyeuristik Film Örnekleri, Panoptisizm-Voyeurism İlişkisi, Fotoğrafçılık-Voyeurism İlişkisi, Kontrol ve Voyeurism, Merak ve Voyeurism İlişkisi, Voyeurism-Teşhircilik İşbirliği, Teşhircilik-Mastürbasyon İlişkisi, Teşhircilik Konulu Diğer Örnekler. 
3. Bölüm: Ayna ve Ben İdeali, Nesne Ayna-İmge Ayna, Ben İdealinin Özellikleri, Ben İdeali ve Ayna İlişkisine Dair Örnekler, Aynaya Yansıyanlar, Ayna ve İrrasyonel İlişkisi, Aynanın Sinemada Öznel Kullanım Alanları.
4. Bölüm: Anal Dönem Tanımı, Tuvalet Eğitimi, Sado Mazoşizmin Öncülleri, Dışkının Filmlerdeki Göstergeleri, Dışkı ve Armağan İlişkisi, Otto Muehl ve Regresyon Terapisi, Anal Dürtü ve Pasolini İlişkisi, Sado Mazoşistik Ritüelin Özellikleri.
5. Bölüm: Filmlerle Örnekler Dahilinde Sinemada Sado Mazoşizm.

3. Program: Oedipus Kompleksi ve Eril Fallik Dürtü

1. Bölüm: Pre-Oedipal Süreçlerin Özeti, Erkeğin Fallik Dönemine Giriş, Fallik Dürtünün Tanımı, Merak ve Fallik Dönem Bağlantısı, Fallik Dönemin 5 Süreci, Fallik Dönem ve Filmlerdeki Yansıması.
2. Bölüm: Fallik Dürtünün Filmlerde Öne Çıkan Örnekleri. 
3. Bölüm: Fallik Dürtünün Filmlerde Öne Çıkan Örnekleri. 
4. Bölüm: Fallik Dürtünün Filmlerde Öne Çıkan Örnekleri. 
5. Bölüm: Fallik Dönemin Metaforik Göstergeleri, Coğrafi Keşifler, Yasak İlişkiler, Çalınan Sevgililer ve Fallik Dönem Bağlantısı.

4. Program: Kastrasyon

1. Bölüm: Kastrasyon Tehdidinin Oluşum Esasları, Ayrılma ve Kastrasyon Bağıntısı, Yer Değiştirme ve Kastrasyon, Kastrasyon Temsilleri, Filmlerde Kastrasyonun İzleri, Oral Dönem ve Kastrasyon Bağıntısı
2. Bölüm: Primal Scene Kavramı, Kastrasyonun Rüya Temsilleri. 
3. Bölüm: Kastrasyon ve Kıskançlık Bağıntısı, Skopofili ve Kastrasyon Bağıntısı, Korku Sineması ve Kastrasyon Bağıntısı, Anal Dönem ve Kastrasyon Bağıntısı. 
4. Bölüm: Kastrasyon ve Fallik Dürtü Bağıntısı, Yasak İlişkiler ve Kastrasyon Bağıntısı, Kastrasyona Dair Bir Rüya Örneği. 
5. Bölüm: Big Lebowski ve Bir Kastrasyon Rüyası.

5. Program: Dişil Fallik Dönem

1. Bölüm: Kız Çocuğunun Oedipal Dönemi, Oedipus Öncesi Dönem, Yalnızlık Dönemi, Etkin Oedipal Dönemin Üç Aşaması, Oedipusun Çözülmesi, Dişil Fallik Dürtünün Filmsel Göstergeleri.
2. Bölüm: Menstrüasyon, Yalnızlık Dönemi ve Filmsel Karşılıkları, Etkin Oedipal Dönem ve Filmsel Karşılıkları 
3. Bölüm: Öğretmen-Öğrenci İlişkileri Kapsamında Dişil Oedipusun Filmlerdeki Göstergeleri, Babanın Reddedişi Sürecinin Filmsel Karşılıkları. 
4. Bölüm: Pasif Bir Taciz Filmi, Fallusun Sinemadaki Temsilleri. 
5.Bölüm: A Night Full of Rain Filminden Bir Sahne

6. Program: Dişil Fallik Dönemin Sonuçları

Kız Çocuğunun Oedipal Döneminin Çözülme Süreci, Fallik Rekabetten Vazgeçen Asesüel Kadın Karakter, Kastrasyonu Reddeden Eril-Dişil Karakter, Kastrasyona Boyun Eğen Kadın Karakter, Rahibeler, Masal Kahramanları, Fantastik Kahramanlar, İntikam ve Kinle Kuşatılmış Kadın Karakter, Haset ve Kıskançlıkla Kuşatılmış Karakter, Vajina Dentata, Korku Sinemasında Sağ Kalan Kadınlar.

Programda Geçen Film Listesi: 

1) La Prisonnere 2) Carrie 3) Tenebre 4) Amer 5) Hellraiser III 6) Clockwork Orange 7) Rear Window 8) Psycho 9) Final Destination V 10) Opera 11) Evil Dead I 12) Diary of a Chambermaid 13) Notebook 14) La Grande Bouffe 15) Texas Chainsaw Massacre 16) Pi 17) Evil Dead II 18) The Society 19) Une Femme Est Une Femme 20) Une Femme Mariée 21) Murmur of the Heart 22) Exorcist 23) The Omen I 24) The Entity 25) An American Werewolf in London 26) The Thing 27) The Blob 28) The Stuff 29) Terminator I 30) Poltergeist I 31) The Brood 32) Insidious III 33) Village of the Damned 34) The Burning 35) 1492 36) Firestarter 37) Carrie (Re-make) 38) Conspirators of Pleasure 39) 976-Evil I 40) Nest 41) Kujo 42) The Birds 43) Alligator 44) The Food of the Gods I 45) Creepshow I 46) Dein Kind Das Unbekannte Wesen 47) Sweet Movie 48) Grace 49) Otesanek 50) Cannibal Holocaust 51) Cinema Paradiso 52) Fando y Lis 53) Eat 54) Raw 55) Faces of Death 56) Passengers 57) The Kiss 58) La Grande Buff 59) The Merchant of Four Seasons 60) Lola 61) Fox and His Friends 62) World on a Wire 63) Love is Colder Than Death 64) The Cook, The Thief His Wife and Her Lover 65) A Bout de Souffle 66) Band of Outsiders 67) Alphaville 68) Mauvais Sang 69) A Nightmare on Elm Street II 70) A Nightmare on Elm Street III 71) A Nightmare on Elm Street V 72) Refrigerator 73) Killer Tongue 74) Witchery 75) A Girl Walks Alone At Night 76) Only Lovers Left Alive 77) Nosferatu The Vampyr 78) Near Dark 79) Hunger 80) Washingtonians 81) Fright Night II 82) Hi Mom! 83) Maniac 84) I Spit On Your Grave 85) Crawlspace 86) A Snake of June 87) Possession 88) Mulholland Drive 89) Peeping Tom 90) Eyes Wide Shot 91) The Key 92) The Voyeur 93) Unbearable Lightness of Being 94) Body Double 95) Basic Instict 96) Malena 97) Taxi Driver 98) Raw 99) Rambo 100) Matrix 101) Disturbia 102) W.R. Mysteries of the Organism 103) A Walk to Remember 104) New York Stories 105) Une Femme Public 106) Under Fire 107) Blow-up 108) 9.5 Week 109) Jeepers Creepers 110) Angoisse 111) Orphée 112) Une Femme Mariee 113) Mirror 114) Contact 115) A Woman Who Wanted to Die 116) Une Femme Douce 117) Der Fan 118) The Lady From Shanghai 119) Prince of Darkness 120) A Nightmare On Elm Street 1 121) A Nightmare On Elm Street 4 122) Black Swan 123) Dressed to Kill 124) The Flat 125) Duck Soup 126) Earthquake 127) Belle de Jour 128) Leolo 129) Ghoulies II 130) The Whip And The Body 131) Human Centipide II 132) Maitresse 133) The Santa Clause 134) Le Fantôme de la Liberté 135) Salo 136) Venus in Fur 137) Venus in Fur (1995) 138) Bitter Moon 139) Secretary 140) Oswalt Kolle: Dein Kind, Das Unbekannte Wesen 141) Surviving Life 142) Teeth 143) Kung-Fu Master 144) Oedipus Rex 145) Le Charme Discret de la Bourgeoisie 146) Les Amants du Pont-Neuf 147) Summer of 42 148) The Graduate 149) The Tit and the Moon 150) Notes on a Scandal 151) Back to the Future I 152) Blue Velvet 153) Reality Bites 154) Womb 155) Terminator II 156) Dentist I 157) Marathon Man 158) Basket Case 159) Boogeyman I 160) Malena 161) Alien 162) Dentist II 163) Little Shop of Horrors 164) Hayatımın Özeti 165) Happy Birthday To Me 166) Friday the 13th I 167) Halloween 168) Scream II 169) Re-Animator I 170) Un Chien Andalou 171) Lucio Fulchi's Zombie 172) Headles Eyes 173) New York Ripper 174) Grotesque 175) Friday the 13th III 176) Street Trash 177) Christmas Evil 178) Lost Highway 179) Revenge 180) Shining 181) Big Lebowski 182) My Girl 183) A Nos Amours 184) L'amour Fou 185) Ms.45 186) Black Moon 187) The Legend of Billie Jean 188) The Blue Lagoon 189) Game of Thrones 190) Fruits of Passion 191) Noce Blanche 192) Elegy 193) Poison Ivy 194) Leon 195) Gerald's Game 196) Ilsa: She Wolf of the SS 197) The Woman 198) A Night Full of Rain 199) La passion de Jeanne d'Arc 200) Vivre Sa Vie 201) Wild at Heart 202) Pomette 203) Rust & Bone 204) Cindrella 205) Amelie 206) Beetlejuice 207) Alien 208) Rabid 209) The Brood 210) Shivers 211) Kramer vs Kramer 212) The Burning 213) Slither 214) I Spit On Your Grave 215) I Spit On Your Grave - Remake 216) The Woman 217) Last House On The Left 218) Texas Chainsaw Massacre II 219) Teeth 220) Friday The 13th VI 221) Friday The 13th VIII 222) A Nightmare On Elm Street IV