Jan Švankmajer’in 1982 yapımı kısa filmi Diyaloğun Boyutları (Dimensions of Dialogue) hep aklımda… Neydi bu filmde etkileyici olan? Stop motion tekniğinin sunduğu ‘hareketli durağanlık’ mı, dilsel önermelerin göz alıcılığı mı, tasarlanan diyalogların vardığı çıkarımlar ya da çarpıcı sonuçlar mı, kullanılan malzemelerdeki geçişken kolajlar mı, müzikal eşleşme mi… Neydi… Tan Tolga Demirci, gerçeküstücülüğün verdiği tarihsel imkânları, dilsel bir uzamın yeni söylemlerini yaratmakta kullanıyor. Zihnindeki imgesel alan derinliğini bilindik görüngü katmanlarının üzerine taşırken, dilin mantıksal sınırlarını genişletiyor; böylece eski katman yavaş yavaş siliniyor ve Tan Tolga Demirci yeni bir ‘katarsis’ duygusuyla birlikte yeni bir ‘idea’ katmanı tanımlayabiliyor. İşte, Jan Švankmajer’in Diyaloğun Boyutları’nda sergilediği ustalık da böylesi bir dilsel beceridir: Buna -hiç çekinmeden- ‘imgelemin özgürleşmesi’ diyebiliriz artık! Tan Tolga Demirci’nin tüm eserlerinde uyguladığı gerçeküstücü çözümler ve bu kitapçıktaki kolajlar, şiir diline sunduğu katkılar açısından bir ‘janr’ seviyesindedir. Bilinsin istedim, istiyorum…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder